Enflasyon tahminleri yükseldi, büyüme tahminleri düştü
2024-2026 dönemini içeren Orta Vadeli Program (OVP) açıklandı. 2024 yılı büyüme hedefi yüzde 4, kişi başına gelir 12 bin 875 dolar olarak hedeflenirken, 2023 enflasyon hedefi yüzde 65’e çıktı. Bu yıl sonunda 1.6 trilyon lira bütçe açığı öngörülürken, 2023'te dolar kuru ortalama 23,9 olarak hesaplandı.
Ekonomi kamuoyu gelecek 3 yıl için yol haritası niteliğindeki Orta Vadeli Program'a odaklandı.
Programı, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz açıklıyor.
Yılmaz'ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
* OVP'nin ilk yılında uygulanacak politikalar ve somut tedbirler, ayrıntılı olarak 2024 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'nda yer alacak.
* OVP'de 2024-2026 dönemine lişikin temel amaçlar, tahminler, yapısal reform tahmini yer alacak. OVP belirsizlikleri azaltacak.
* Tek haneli enflasyona giderken büyüme ve istihdamı ihmal etmeyeceğiz.
* OVP'nin dört temel amacı var. Afet yaralarının sarılması, makro istikrarın sağlanması ve enflasyonun tek haneye inmesi, büyüme ve istihdamın devamı, sosyal adalet.
* OVP'de üç temel politika aracı olacak. Bunlar deprem harcamaları hariç mali disiplinin sağlanması, para politikası ve yapısal dönüşümlerdir. Yapısal reformlarda orta vadede somut etkiler bekliyoruz. Kısa vadede beklentileri iyileştirmeyi hedefleyoruz. Merkez Bankası araç bağımsızlığı çerçevesinde üzerine düşeni yapacak.
"Olumlu etkileri artırmayı hedefliyoruz"
* Para politikasını dönemin ihtiyaçlarına uygun uygulamaya devam edeceğiz. Merkez Bankamız araç bağımsızlığı çerçevesinde üzerine düşeni yapacaktır. Yapısal dönüşümlerde orta vadede somut etkiler bekliyoruz, kısa vadede yapısal dönüşümler gerçekleştiren ülke olarak beklenti kanalıyla olumlu etkileri artırmayı hedefliyoruz.
* Son 20 yılda ortalama 3,6 büyürken dünya ekonomisi son yıllarda yüzde 3'lere gerilemiş durumda. Bunu 25-26'ya uzattığınızda tablo fazla değişmiyor. Dünya ticareti büyümenin üstünde gerçekleşirdi bu yıl yüzde 2,3 büyüme bekleniyor dünya ticaretinde. Bu dönemin şartlarını iyi okuyarak politikalarımızı şekillendirmek durumundayız.
* Son 20 yılda Türkiye'nin ortalama yıllık büyüme oranı yüzde 5,5 olarak gerçekleşmişti. Dünyanın 2 puan üstünde büyüme performansı sergilemişiz. 2024'te yüzde 4,0, 2025'te yüzde 4,5, 2026'da yüzde 5,0 büyüme bekliyoruz. Bu yıl 1,67 milyar Dolar milli gelire ulaşacağız. Kişi başına gelirin 2024'te 12,875, 2025'te 13,717, 2026'da 14,855 dolar olarak gerçekleşmesini bekliyoruz. Nüfusumuzun 88 milyon 750 bine ulaşmış olacak. Ortalama olarak 4,5 büyüme kaydedecek. İstihdamda 2,7 milyon artış bekliyoruz.
"Her yıl istihdamda artış bekliyoruz"
* Yıllık 909 bin ilave, her yıl istihdamda artış bekliyoruz. Buna rağmen işsizlik oranında arzu ettiğimiz ölçüde gerileme olmuyor. İşgücü piyasasına katılım oranında hızlı yükseliş bekliyoruz. İşsizlik oranının 2024'te yüzde 10,3'e, 2025'te yüzde 9,9'a, 2026'da yüzde 9,3'e gerilemesini bekliyoruz. 2023 yılını %4,4'lik büyümeyle kapatmayı bekliyoruz.
* Geçici olarak enflasyonda yükseliş söz konusu. Geçiş döneminin sonrasında çok daha sağlıklı bir zeminde kalıcı olarak enflasyonu düşürmenin yolunu açmış oluyoruz. 2023 yılında yıl sonu TÜFE'nin yüzde 65 olmasını bekliyoruz. 2024 yıl sonunda TÜFE'nin %33,0, 2025 yıl sonunda %15,2, 2026 yıl sonunda %8,5 olmasını bekliyoruz.
* İhracatın bu yıl 255 milyar, 2026'da 320 milyar dolara ulaşmasını bekliyoruz. Cari açığın -2'ler civarında gerçekleşmesini bekliyoruz. Yurt içi tasarruflarımızı artıracağız. 1,6 puan artış göstereceğini tahmin ediyoruz. Yıl sonunda cari işlemler açığının 4 milyar dolar olmasını bekliyoruz.
* 2023'te depreme ayırdığımız bütçe 762 milyar TL. 2024'te 1 trilyon 62 milyar TL. 3 trilyona yakın kaynağın afetin yaralarını sarmak için kullanılacağını ifade etmek isteriz. 2023 yıl sonunda bütçe dengesinin 1,63 trilyon TL açık vermesini bekliyoruz. 2023 yıl sonunda faiz dışı bütçe dengesinin 966,8 milyar TL açık vermesini bekliyoruz.
* Gelirlerimizde bir miktar artış öngörüyoruz. Gelirlerimizin milli gelire olan oranı 20,6'ya ulaşmış olacak.
OVP'deki 3 yıllık hedef ve tahminler şu şekilde
Büyüme
2023: Yüzde 4.4
2024: Yüzde 4
2025: Yüzde 4.5
2026: Yüzda 5
İşsizlik hedefi
2023: Yüzde 10.1
2024: Yüzde 10.3
2025: Yüzde 9.9
2026: Yüzde 9.3
Enflasyon
2023: Yüzde 65
2024: Yüzde 33
2025: Yüzde 15.2
2026: Yüzde 8.5
Bütçe açığı
2023: 1,6 trilyon lira
2024: 2,65 trilyon lira
2025: 1,82 trilyon lira
2026: 1,82 trilyon lira
Kişi başına gelir hedefi
2023: 12 bin 415 dolar
2024: 12 bin 875 dolar
2025: 13 bin 717 dolar
2026: 14 bin 855 dolar