Savaş kapıya dayandı: Piyasalar sarsıldı

İsrail’in Hamas saldırıları sonrasında, 7 Ekim 2023’te başlattığı Filistin’e yönelik insanlık dramı boyutundaki saldırıları yaklaşık 1 yıldır sürerken, Orta Doğu geriliminde yeni bir alana geçildi. İsrail, Hizbullah liderini öldürmesi sonrasında Lübnan'a da kara operasyonu başlattı. İran ise dün gece İsrail’e misilleme saldırısı yaptı.

Jeopolitik gerilimler son 1 yıldır volatiliteyi yükseltirken, saldırıların boyutunun Orta Doğu’ya yayılmasıyla piyasalarda da karışıklık arttı.

Enflasyonla mücadele sonrası resesyon endişelerinin hafiflediği ortamda, yeniden risk iştahı azaldı. Küresel borsalarda hisseler düşerken, altın, tahvil gibi güvenli limanlara yönelim görüldü.

Korku yükseldi

Piyasalarda korku endeksi olarak bilinen, VIX, dün saldırı haberleriyle 20,73 seviyesi olan son 3 haftanın en yüksek seviyesine çıktı. Sonrasında 19,25’e gerileyerek kritik seviye olan 20’nin altında kalmaya devam ederek, henüz tam olarak bir savaş fiyatlamasına geçmediği görüldü.

Altında yükseliş

Geçen haftaların rekortmeni altın, ilk güvenli liman adresi olurken, yüzde 1’in üzerinde yükselerek 2.673 dolar/ons seviyesine kadar çıktı. Bugün bir miktar gerilemeyle güne başlarken, 2.650 doların altında işlem görüyor.

Uzmanlar, altının güvenli liman talebinden faydalandığını belirtirken, Orta Doğu'daki gerilimin tırmanmasıyla rekor seviyesine yeniden yaklaşacağını öngörüyor.

Petrolde arz korkusu

Petrol, Orta Doğu’da çatışmaların büyümesiyle arz koşullarının etkileneceği beklentilerine neden oldu. Dün, gerilimin artmasıyla petrol yüzde 3’ün üzerinde yükselirken, Brent petrol varili 75,45 dolar seviyesine çıkarak son 1 ayın zirvesini gördü. Bugün de güne yüzde 1,5’e yakın yükselişe başlayan Brent petrol, 74,50-75 dolar aralığında seyrediyor.

Eylül ayı sonunda gerileyen Bitcoin, dün gerilimle de düşüşünü sürdürdü. İki günde yüzde 9 gerileyen bir bantta hareket eden BTC, bugüne yükselişle başlarken, 61.715 dolar seviyelerinde karşılık buluyor.

Dolar yükseldi

İran'ın İsrail'e füze saldırısı ve İsrail'in buna yanıt vereceğini duyurmasıyla Orta Doğu'da gerilim daha da tırmandırırken, ABD doları güçlendi. Son 2 haftadır 100 seviyesinin altına sarkan Dolar endeksi, dün yaklaşık yüzde 1 yükselerek 101,14 seviyesine kadar çıktı. Bugün de 101 seviyelerinde hareket etmeye devam ediyor.

Euro/dolar paritesi de Avrupa’da durgunluk endişelerine eklenen gerilimin etkisiyle gerileyerek, 1,1045 seviyelerin gerilerken, bugüne de negatif bir görünümle başladı.

Küresel borsalarda kayıplar 

Asya’da en büyük piyasalardan ikisi Çin ve Hindistan’ın kapalı olması ve geçen hafta Çin’in piyasaları destekleyici adımları Orta Doğu geriliminin sınırlı kalmasına neden olurken, Avrupa ve ABD’de borsalarda satışlar görüldü.

Avrupa’da önde gelen borsalarda dün satışlar görüldü. İngiltere hariç, Almanya'da DAX 40 endeksi, Fransa'da CAC 40 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksleri günü ekside tamamladı.

ABD’de New York Borsası güne düşüşle başlarken, gün içinde kayıplarını artırsa da kapanışa yakın hafif toparlanmalarla yaklaşık yüzde 1’lik kayıplarla günü tamamladı.

Çatışmanın ana aktörlerinden İsrail Borsası, günü yaklaşık yüzde 1,5 düşüşle tamamlarken, İran’da Tahran Borsası’nda da düşüş ve dolar karşısında para biriminde değer kaybı görüldü.

Borsa İstanbul sert tepki verdi

Borsa İstanbul son 4 işlem gününü kayıpla tamamlarken, dün sınırlı yükselişle başladığı günde yeniden negatif seyrini sürdürdü. Çatışma haberleri sonrası ise kayıplarını artıran BIST 100 endeksinde bankaların öncülüğünde düşüş sertleşti. BIST 100 endeksi günü yüzde 3’ün üzerinde kayıpla tamamlarken, bugüne de güne düşüşle başladı.