Altına mı yatırım yapmalı gümüşe mi?

EVRİM KÜÇÜK

Kıymetli metaller bu yıl zayıflayan dolar endeksinden yardım alarak büyük bir atağa kalktı. Bir tarafta enflasyon baskıları diğer yanda ekonomik durgunluk endişelerinin gölgesinde ilerleyen 2023 yılında kıymetli metaller yeniden gözde yatırım aracı oldu. Yatırımlarını çeşitlendirmek isteyenler çözüm için altın ve gümüşe yöneldi. 

Uzmanlara göre hem altın hem de gümüş potansiyel bir ekonomik kriz, piyasa çalkantıları ya da sürekli yükselen enflasyon dönemlerinde güçlü bir korunma sağlayabilir. Ancak bu metallerin kullanımları arasındaki farkı, ekonomik değişimler karşısındaki hassasiyetlerini ve teknik özelliklerini bilmek hangi metalin portföylerde fazla fayda sağlayabileceğini anlamaya yardımcı olabilir. Sarı yatırım olarak da nitelenebilecek altın ve ‘beyaz metal’ gümüş arasında kalanların yatırım yapmaya karar verirken şu 4 faktöre dikkat etmesi yerinde olur: 

1) Gümüş küresel ekonomiye daha bağımlı 

Gümüş, adeta çift karakterli bir metal. Önemli bir yatırım olmasının yanında geniş endüstriyel kullanım alanı var. Uluslararası Gümüş Enstitüsü verilerine göre her yıl üretilen gümüşün yarısından fazlası sayısız sektörde kullanılıyor. Akıllı telefonlar, tabletler, otomobil elektrik sistemleri, güneş paneli hücreleri, ağır sanayi ve yüksek teknolojide büyük miktarda gümüş tüketiliyor. Gümüş fotoğraf endüstrisinde, bozuk para üretiminde, süs eşyaları ve takılarda, ayna sırlarının üretilmesinde, alaşımlar ve dişçilikte de tüketiliyor. Sonuç olarak gümüş, ekonomik değişimlere, mücevherat ve yatırım amaçları dışında sınırlı kullanımlara sahip olan altına göre çok daha duyarlı. Ekonomiler büyüdükçe gümüş talebi artma eğilimindedir. O nedenle küresel ekonomik trendler dikkatli takip edilmeli. 

2) Gümüş, altından daha oynak

İki metal arasındaki bir diğer fark gümüş fiyatlarındaki oynaklığın altından daha fazla olması. Peki bu ne anlama geliyor? Piyasalardaki fiyat değişimleri dönemlerinde gümüş hem düşüş hem de yükseliş olarak altından daha sert tepkiler veriyor. Altın tarihsel olarak gümüşten çok daha pahalı bir ürün. Bu kısmen, gümüş yataklarının ve üretiminin altından yaklaşık 20 kat daha fazla olmasından kaynaklanıyor. Bu, yatırımcılar için iki sonuca yol açıyor. 

İlk olarak, gümüşe yatırım yapmak altından çok daha kolay. Daha az parayla daha fazlasını satın alabilirsiniz, bu da daha az likit yatırımcının gümüşe daha kolay girebileceği anlamına gelir. Ancak düşük maliyetli varlıklarda ufak fiyat değişimleri bile büyük etkiye sahip. Örneğin, ons gümüşün 23.50 dolar, altının onsunun da 1.920 dolar olduğunu ele alalım. Gümüşün yüzde 10’luk bir fiyat dalgalanmasına sahip olması için fiyatın ons başına yalnızca 2.35 dolar değiştirmesi gerekir. Altın fiyatı 2.35 dolar değişirse, bu yüzde 0.0012’lik bir değişimi temsil eder. Gümüş fiyatlarındaki oynaklık, bazı günlerde altınınkinden iki ile üç kat daha fazla olabilir. İşlemciler bundan fayda sağlayabilir fakat portföy riskini yönetirken bu tür dalgalanmalar zorlayıcı olabilir.

3) Altın daha güçlü bir çeşitlendirme aracı

Amerikan bankacılık grubu Morgan Stanley’e göre gümüş; hisse senetleri, tahviller ve emtialarla nispeten zayıf pozitif korelasyona sahip iyi bir portföy çeşitlendirici olarak kabul edilebilir. Bununla birlikte, altın daha güçlü bir çeşitlendirici olarak kabul edilir. Diğer ana varlık sınıflarıyla çok düşük korelasyonlara sahiptir. Ons altına bakıldığında en çok Hazine getirileri ve ABD Dolar Endeksi’nin altın piyasası dinamikleri üzerinde çok kesin etkide bulunduğu söylenebilir. Bunun en iyi açıklaması, gümüş ve endüstriyel ana metallerin aksine altının endüstriyel kullanımları oldukça sınırlı olduğu için ekonomik düşüşlerden daha az etkilenmesidir. 

4) Gümüş daha ucuz bir araç 

Altından daha ucuz olması, değerli metallere fiziksel varlık olarak sahip olmak isteyen küçük perakende yatırımcılar için gümüşü daha erişilebilir kılıyor. Bir ons altının kaç ons gümüş aldığını gösteren rasyo, analistlere göre gümüşün önemli bir alım fırsatı sunduğunu gösteriyor. Bu rasyo yılın ilk ayında 82 seviyesinde duruyordu. Geçmişteki verilere bakıldığında rasyonun 2020 yılında 121 ile en yüksek seviyesine ulaştığı ve 1600’lü yıllarda 6.93 ile en düşük seviyesinde olduğu görülüyor. Ortalama rasyo ise 50 civarında. Bu, gümüş fiyatının altına oranla halen çok ucuz olduğu anlamına geliyor. Tarihi ortalamanın çok üzerindeki 82 düzeyi uzmanlara göre alıma işaret ediyor.

GÜMÜŞE YATIRIMIN YOL HARİTASI

Son yıllarda gümüş giderek daha fazla rağbet gören yatırım aracı haline geldi. Gümüşe yatırım yapmak isteyenlerin önündeki seçenekler şunlar olabilir: 

•  Fiziksel olarak emtia satın alımı gerçekleştirebilir ve külçe gümüşü güvenli bir biçimde muhafaza etmenin bir yolunu bulabilirsiniz. Fiziki alım kuyumculardan yapıldığı gibi, e-ticaret sitelerinden de yapılabiliyor. Bunlar küçük gramlar halinde alınabildiği gibi 1 kiloluk külçeler halinde de satılıyor. 
• Bankalar vasıtasıyla gümüş alabilir ve hesabınızda tutabilirsiniz. Bu yolu tercih ederseniz, 'Gümüş Hesabı' açmanız gerekir. Gümüş hesabında saklanan gümüş 24 ayar saflıkta olur ve alım-satımlar güncel kur üzerinden yapılır. Gümüş hesabı olan bankalar Garanti BBVA, DenizBank, Ziraat Katılım, Kuveyt Türk, VakıfBank, TEB (CepteTEB uygulaması üzerinden), HSBC, Albaraka Türk, Fibabanka, Türkiye Finans FX bankaları olarak sayılabilir. 
• Gümüş vadeli işlem sözleşmeleri (VİOP) satın alma yoluna gidilebilir. VİOP’ta gümüşe doğrudan yatırım yapmak yerine, gümüşün konu olduğu vadeli işlem sözleşmeleri alıp satılıyor. 
• Gümüş destekli Borsa Yatırım Fonları’na (ETF) yatırım yapma yolu seçilebilir. Gümüş Borsa Yatırım Fonu hisse senedi gibidir, Borsa İstanbul’da hisse senedi gibi seans saatleri süresince tüm yetkili aracı kurumlar ve aracı kurum acentesi olan tüm banka şubelerinden, internet bankacılığı üzerinden alınıp, satılır. 
• Forex piyasalarından faydalanarak gümüş alım/satım işlemleri yapmayı tercih edebilirsiniz. Forex piyasasında gümüş emtiasına yatırım aracı kurumlar, finans kurumları veya bankalar tarafından sağlanan Forex işlem platformları üzerinden sağlanabilir. Bu kurumların Forex (kaldıraçlı işlemlere aracılık) hizmeti verebilmeleri için ise Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından lisanslı olması gerekmektedir. Gümüş ve diğer enstrümanlarda daha bilinçli yatırım için eğitim seminer ve webinar videolarının izlenmesi, analiz ve raporların takip edilmesi faydalı olabilir.