GSS prim borcu affından kimler, nasıl yararlanacak?

Meclis’e gönderilen Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Genel Sağlık Sigortası (GSS) prim borcu olanlara kısmi af geliyor. Teklife göre, prim borcu olanların gecikme faizi ve cezaları silinecek.

Çalışanlar ve emekliler SGK’ya bağlı olduklarından kendileri ve bakmakla yükümlü bulundukları kişilerle birlikte GSS kapsamında ve devletin sunduğu sağlık hizmetinden yararlanıyorlar. Herhangi bir sosyal güvenlik kapsamında olmayanlar, 18 yaşından sonra eğitime devam etmeyenler, 20 yaşında liseyi bitirip de üniversiteye devam etmeyenler, üniversite mezunu olup da çalışmayanlar da zorunlu olarak GSS kapsamında ama bu kişilerin primlerini kendisi ödemeleri gerekiyor. 2024 yılı için ödenmesi gereken tutar da aylık 600, yıllık da 7.200 lira ki, 2025 başında yeni asgari ücretle birlikte GSS primi de artacak.

Bağ-Kurluları da kapsayacak

İşte bu kişilerin bir kısmı primlerini ödemediklerinden SGK’ya prim borcu oluşuyor ve bu borçlar gecikme zammı, gecikme cezası ile birlikte ciddi rakamlara ulaşıyor. Özellikle de Bağ-Kurlu olup da prim ödemeyenlerin GSS borçları bulunuyor. Nitekim son birkaç aydır da SGK, prim borcu olanları hem borçlarını ödemeleri için uyardı hem de bu kişiler hakkında yasal takip başlattı. Şimdi de bu kişiler için kısmi af getiriliyor.

Aslında GSS borçlarına yönelik ilk kez af çıkmıyor. 2017, 2018, 2021, 2022 ve son olarak da 2023 yılında sağlık prim borçluları için aflar çıktı. 2023 yılındaki afta, 1 Ocak 2014 öncesi GSS prim borcu olanlar yararlandırıldı ve af kapsamında da ödenmemiş genel sağlık sigortası primlerinin gecikme cezası ve gecikme zammının tamamından vazgeçildi. 2022 yılındaki çıkan af kapsamında da 5 bin liranın altında borçları tamamı silinmişti.

1 Ocak 2015 öncesi borçları kapsıyor

Hürriyet'ten Noyan Doğan'ın yazısına göre Meclis’e gönderilen yeni kanun teklifi ile de 1 Ocak 2015 öncesi genel sağlık sigortası primleri ile gecikme cezası ve gecikme zammı alacaklarının tamamından vazgeçilecek. Şunu da belirtmekte fayda var, geçmiş yıllardaki genel sağlık sigortası prim borçlarına yönelik aflar gibi burada da prim borçlarının asıllarının ödenmesi halinde gecikme cezası ve gecikme zammından vazgeçilecek. Yapılan açıklamaya göre de bu seferki aftan 400 bin kişi yararlanacak ve 2 milyar liralık borç silinecek.

GSS prim borcunu ödeyemeyecek durumda olanlar ne yapacak? Primlerini ödeyemeyenler gelir testine giriyor, testin sonucuna göre primlerini devlet karşılıyor. Eğer gelir testi sonucu aile içi kişi başına gelir brüt asgari ücretin üçte birinin altında çıkarsa (bugün için bu tutar 6.600 lira) tüm borçlar siliniyor ve primler devlet tarafından karşılanıyor. Böylece genel sağlık sigortasına hiç prim ödemeden devletin sunduğu sağlık hizmetinden yararlanılabiliyor. GSS prim borcu olanlar e-Devlet üzerinden borçlarını takip edebiliyor.