Teknolojiyle lüks buluşuyor, akıllanıyor!

CEM KIVIRCIK

Son günlerde gündelik yaşamımızda kullandığımız birçok ürünün önüne “smart” yani “akıllı” kelimesi ekleniyor ve gelişen teknolojisiyle akıllanan o ürün daha işlevsel bir hale gelerek hayatımızı kolaylaştırıyor, renk katıyor. Birkaç örnek verecek olursak, akıllı telefon, akıllı TV, akıllı otomobil ve diğerleri… 

Ancak, bu akıllı ürünler arasında bazıları var ki, onları giyiyoruz, takıyoruz ve üzerimizde taşıyoruz. Örneğin, akıllı saatler… Yüzlerce yıllık teknolojiye sahip olan saatler günümüzde mekanik dişlilerin, çarkların ötesine geçerek, artık zamanı söylemenin yanında, kanınızdaki oksijen miktarını, tansiyonunuzu ölçüyor, adımlarınızı sayıyor ve sağlığınız konusunda hem sizinle hem de kurumlarla önemli bilgiler paylaşıyor… Ve biz bu saatlere artık “akıllı saatler” diyoruz.

İlk ürün kumarbazlar içindi

Giyilebilir teknolojinin kökenleri, gözlüklerin ilk icat edildiği 13’üncü yüzyıla kadar uzanıyor. 15’inci yüzyılda, bazıları giyilebilecek kadar küçük olan saatler yaratıldı, ancak modern giyilebilir teknolojinin ortaya çıkması 1960’lara kadar beklemek zorunda kaldı. 1961’de Edward Thorp ve Claude Shannon, bir ayakkabıya sığabilecek veya kullanıcının beline bağlanabilecek küçük bir dört düğmeli bilgisayar şeklinde giyilebilir teknoloji geliştirdi. Kumarhanelerdeki kumarbazların rulet oyunlarında hile yapmalarına yardımcı olmak için yaratıldı, çünkü bilgisayar topun nereye ineceğini tahmin etmek için bir zamanlama cihazı görevi görüyordu. 

Giyilebilir teknoloji 1970’lerde popülerlik kazandı. İlk hesap makinesi kol saati 1975 yılında Pulsar tarafından piyasaya sürüldü ve Polis baş şarkıcısı Sting de dahil olmak üzere birçok ünlünün giydiği görüldüğü için hızla bir moda ifadesi haline geldi. Casio da dahil olmak üzere diğer şirketler, 1980’li yıllara kadar saatleri piyasaya sürdü ve Marty McFly, “Geleceğe Dönüş” filminde Casio CA53W hesap makinesi saatini takarken görüldü. Sony, Walkman’i 1979’da piyasaya sürdü ve 80’li yıllar boyunca en popüler giyilebilir müzik cihazı oldu.

Sağlık sektörü de bu on yıl içinde 1987’de ilk dijital işitme cihazlarının piyasaya sürülmesiyle dönüşüme uğradı. Kanadalı bir araştırmacı olan Steve Mann, 1994 yılında giyilebilir kablosuz web kamerasını icat etti. Bu hantal web kamerası, gelecekteki IoT teknolojilerinin kullanımını kolaylaştırdı. Akıllı giyim fuarları ve giyilebilir teknoloji konferansları da 1990’lı yıllarda popülerlik kazandı. 2000’li yıllarda Bluetooth kulaklıkların, Fitbit’lerin ve Nike plus iPod Sport Kit’in piyasaya sürülmesiyle giyilebilir teknolojide bir patlama yaşandı. Ancak 2010’lar giyilebilir teknoloji için devrilme noktasıydı. Google Glass 2013 yılında sahneye girerken, Apple Watch 2015 yılında piyasaya sürüldü ve bunu 2016 yılında The Oculus Rift Headset izledi… Ve bugün endüstrisi daha yeni AR ve VR kulaklıkları eklemeye devam ederken, giyim tasarımcıları akıllı kıyafetleri hızla ana akıma getiriyor.

Giyilebilir akıllı teknolojiler pazarı pandemi, resesyon vs. gibi ekonomi piyasalarını etkileyen unsurlara aldırmadan istikrarlı ve hızlı büyümesini sürdürüyor. Precedence Araştırma tarafından sunulan raporda 2022 yılında 138,61 milyar dolarlık bir pazar hacmine sahip olan giyilebilir akıllı teknolojiler, 2030 yılında 400 milyar dolar sınırına dayanacak. Pazarın neredeyse yüzde 50’si bileğe takılan akıllı bileklik ve saatlerden oluşuyor. Gözlük ve kulaklıklar ise yüzde 14,3’lük bir paya sahip…

Vertu’nun doğuşu

Elbette giyilebilir teknoloji pazarındaki bu büyüme mücevher tasarımcılarının da ilgisini çekiyor. Aslında telefonların henüz akıllı olmadığı, dünyanın en çok satan telefonun markasının Nokia olduğu günlerde, İtalyan tasarımcı Frank Nuovo, “Vertu” fikriyle ortaya çıktı. Nokia’da baş tasarımcı olan Nuovo, şu soruyu sordu: “Bir saate 20 bin dolar veriliyorsa, neden aynı rakam bir telefona ödenmesin?”. Nokia Yönetim Kurulu’na sunduğu bu teklif 1998 yılında kabul edildi ve önce ilk “lüks” telefon Nokia 8850 piyasaya sürüldü. 2002 yılında da Paris’te dünyanın karşısına Vertu olarak çıktı. 2014 yılında Vertu’nun Pure Jet Red Gold Signature Touch serisi telefonu 50 bin doların üzerinde bir fiyata satılıyordu.

Tıpkı Nokia örneğinde olduğu gibi giyilebilir akıllı cihaz pazarında hakim olan Apple, Samsung, Huawei gibi markalar tasarımcılarla iş birliği yaparak, bazı limitli ürünlerini piyasaya çıkartırken, ünlü tasarımcılar da kendilerine ortak çalışacak teknoloji üreticileri bularak pazarda yer kapmaya çalışıyor. Bugün piyasaya göz attığımızda bakın hangi ürünlerle karşılaşıyoruz?

Tambour saatler

Louis Vuitton, bir süredir “Tambour” marka saatlerinin akıllı sürümü olan “Horizon Light Up Connected” serisi ile konuşuluyor. Akıllı telefona bağlanabilen bu saatlerde Louis Vuitton’ın kendi özel işletim sistemi çalışıyor. Kullanıcıların rahatlıkla kişiselleştirebildiği Tambour saatlerde, seyahat ayarlamaları, biniş kartları ve Louis Vuitton’un ikonik hale gelmiş kent rehberleri bulunuyor. Bu koleksiyondaki akıllı saatlerin ortalama fiyatı 4 bin dolar civarında…

Dünyaca ünlü gözlük markası Ray-Ban de bir süredir “Stories” adını verdiği özel serisiyle “akıllı” ürünleri kullanıcılarıyla buluşturuyor. Klasik “Wayfarer”, “Meteor” ve “Round” serilerini akıllı teknolojilerle donatan Ray-Ban, öncelikle 5 MP çift kamerasıyla fotoğraf ve video çekebilmenizi sağlıyor. Ayrıca bütünleşik hoparlörleriyle müzik dinlemenize ve telefonda konuşmanıza imkan veriyor. Gözlüğü dilerseniz sesle kontrol edebiliyorsunuz. Facebook ve Instagram’ın da dahil olduğu Meta ile iş birliği yapan Ray-Ban, kullanıcıların “Hey Facebook” demesiyle fotoğraf ve video çekebileceklerini, müziği açıp durdurabileceklerini, mesaj gönderebileceklerini veya arama yapabileceklerini söylüyor. Elbette tüm bu işlemleri dokunarak yapmak da mümkün. Gözlük kutuya konduğunda şarj oluyor. Dolu bir şarjla 500 fotoğraf, ya da 30 tane video çekebiliyorsunuz. İçeriklerinizi ise iOS ve Android uygulamaları arasında bulabileceğiniz “Facebook View” uygulaması üzerinden izleyebiliyor ve kontrol edebiliyorsunuz.

Fendi de kervana katıldı

Kripto varlıkları ve NFT’leri saklamak, satın almak, takas etmek ve artırmak için en akıllı ve güvenli yol soğuk cüzdan adı verilen ortamlardır. Ledger, soğuk cüzdan donanımı üreticileri arasında pazarda saygın bir marka olarak, moda dünyasının ikonik isimlerinden biri olan Fendi ile iş birliği yaptı. Fendi, kendine ait sembol niteliğindeki Baguette ve O’Lock ürünlerinden ilham alarak bu klasikleri yeniden tasarladı ve birbirinden zevkli iki adet cüzdan kılıfı üretti. Fendi’nin ünlü estetik dokunuşları ve Ledger’ın güvenli teknolojisinin bir araya gelmesiyle, Ledger Nano X donanım cüzdanları için tasarlanan yeni teknoloji aksesuarları Web 3.0 devrimine yeni bir lüks anlayışı getiriyor.

Saat, altın ve değerli mücevherle tasarlandı

Samsung Electronics de mücevher ve saat üreticisi de GRISOGONO ile 2016’da bir iş birliği yaptı. Samsung Gear S2 akıllı saat ürünü, GRISOGONON tarafından altın ve değerli mücevherlerle tasarlandı, şekillendirildi ve sınırlı sayıda üretilerek bir mücevher saati olan Samsung Gear S2 by de GRISOGONO’ya dönüştü. De GRISOGONO ve Samsung arasındaki ortaklık, sadece ortak markalaşmanın çok ötesine geçiyor ve otantik ortak yaratım ve tasarıma kadar uzanıyordu. Akıllı saat, roze altın, 100’den fazla siyah beyaz elmas ve de GRISOGONO’nun imzası olan galuchat’la süslenmiş bir bilezik ile akıllı modaya dönüştürüldü. Elmas setli altın çerçeve, kadranın etrafında serbestçe dönerek tüketicilerin Gear S2’nin bildirimler ve etkinlik günlükleri de dahil olmak üzere uygulama ve özellik kitaplığına erişmesini sağlıyordu.

Gucci'nin fitness yüzükleri

Dünyanın en ünlü moda tasarımcılarından biri olan Gucci de Gucci x Oura fitness yüzükleriyle lüks ile teknolojiyi bir araya getirerek akıllanmasını sağladı. Markanın çift G logosu ve monogramı, moda dünyasındaki en tanınmış amblemlerden biridir. Bu amblemi üzerinde taşıyan Oura yüzükler derin uyku, REM uykusu, hafif uyku, gece kalp atış hızı, gündüz kalp atış hızı, optimize edilmiş yatma zamanı programı ve daha fazlasını analiz ediyor. Gucci yorumu ile tasarlanan yüzük, siyah PVD titanyumdan ve markanın logosu altın tonunda tasarlanmış.

Görünen o ki; moda dünyasının ikonik markaları “sıradan”lıktan ayrışmak isteyen kitleler için tasarladıkları lüks ürünleri teknoloji ile birleştirerek pazarda yeni bir kanal açma yolunda çalışmalarını sürdürecekler. 400 milyar dolarlık pazardan onların beklentileri de çok büyük…