Türkiye’nin ilk kuantum bilgisayarı

ASELSAN ve TOBB ETÜ işbirliğiyle 24 Kasım 2022’de kurulan Kuantum Teknolojileri Araştırma Laboratuvarı (KUANTAL), Türkiye’nin kuantum teknolojileri alanındaki ilk adımlarını attı. KUANTAL’da geliştirilen 5 kubitlik kuantum bilgisayar, Türkiye’nin bilgi güvenliği, savunma ve teknoloji alanlarında dışa bağımlılığını azaltacak önemli bir gelişme olarak öne çıkıyor.

ASELSAN Radar Programları Direktörü Yusuf Bora Kartal, ilk kuantum çiplerini yurtdışındaki üretim tesislerinde prototiplendirdiklerini, ancak KUANTAL ile üniversite-sanayi işbirliğinin örnek bir model haline geldiğini ifade etti. Kartal, kuantum teknolojisinin özellikle kriptografi ve veri güvenliği alanlarında sunduğu yeniliklere dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı:

"Banka hesabınıza erişirken verinizin dinlenmesini ya da çözülmesini istemezsiniz. Kuantum bilgisayarlar, işlem gücünde artış sağlamanın yanı sıra, şu ana kadar çözülemeyen problemler için de yeni bir alan sunacak."

Kartal ayrıca, kuantum çipleri üretiminde dünya genelinde Almanya, ABD ve Çin gibi ülkelerin öne çıktığını belirterek, KUANTAL’da bu alanda başlayan çalışmaları Türkiye’nin kendi teknolojisini üretmesi açısından kritik bir adım olarak değerlendirdi.

Dışa bağımlılığı azaltan fırsat

TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ünlü, kuantum teknolojisinin geliştirilmesi için mühendisliğin birçok alt dalının bir araya gelmesi gerektiğini ve KUANTAL’ın bu işbirliğini başarıyla gerçekleştirdiğini söyledi.

Prof. Dr. Ünlü, kuantum çip üretiminin, geleneksel çip üretimine kıyasla çok daha düşük bir yatırım maliyetiyle gerçekleştirilebileceğini vurgulayarak şöyle konuştu:

"Bu, Türkiye için büyük bir fırsat. Küçük bir yatırımla kuantum teknolojisinde ciddi bir pazar ve söz sahibi olabiliriz."

Ünlü, entegre devre üretiminin dünya genelinde önemine işaret ederek, Türkiye’nin kuantum teknolojilerinde zamanında harekete geçerek küresel ölçekte rekabet gücü kazanabileceğini ifade etti.

Geleceğin teknolojisi: Kuantum bilgisayarlar

TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Bozbey ise kuantum teknolojilerinin dünyada yükselen bir trend olduğunu ve Türkiye’nin bu alanda hızlı ilerleme kaydettiğini belirtti. Bozbey, KUANTAL’da yürütülen çalışmaların, Türkiye için güçlü bir model olduğunu ifade ederek, bu projelerin savunma sanayisinden bilgi güvenliğine kadar geniş bir etki alanına sahip olacağını dile getirdi.

Türkiye’nin kuantum teknolojilerinde elde ettiği bu başarı, bilim ve teknoloji alanında bağımsızlık hedeflerine doğru atılmış önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.